THAM-NHŨNG, MỘT NHỨC NHỐI KHÔNG NGUÔI: CẶP BÀI TRỊNH VẠN THIỆN-LÊ TẤN CƯƠNG

INTRO: Trong mấy ngày qua, được tin Ban Việt-ngữ đài Á-châu Tự do bắt đầu đi loạt bài về tham-nhũng, nhiều người bằng những đường dây bí-mật đã chuyển đến cho chúng tôi nhiều tài-liệu xuất phát từ Hà-nội phanh phui thêm những bê bối liên-quan đến đường dây Phạm Thế Duyệt-Đinh Hạnh. Bài mới nhất mà chúng tôi nhận được mang tên ỘNhững Xuân Tóc Đỏ thời nay: Trịnh Vạn Thiện, Lê Tấn CươngỢ và ký tên ông Trần Bá, có ghi dưới tên mình ỘCựu chiến binh Ờ 53 Cầu Gỗ, Hà Nội.Ợ Trịnh Vạn Thiện, Lê Tấn Cương là ai? Tại sao lại phải lôi họ vào loạt bài về tham-nhũng này? Sự thực, tên của Công-ty Vạn Thiện đã được nhắc đến từ những bức thư sớm sủa tố-cáo dự-án ỘThuỷ Cung Thăng LongỢ của kiến-trúc-sư trẻ Nguyễn Hoàng Phương, người lãnh giải quốc-tế về kiến-trúc năm 1994, viết từ đấu tháng 6 năm nay. Tên của công-ty ấy và của ông Lê Tấn Cương lại được nhắc đến với nhiều chi-tiết hơn trong các văn-thư Ộkhuyến cáoỢ đề ngày 15-6, 13-7 và 25-7 của kiến-trúc-sư Trần Thanh Vân gửi lên Thủ-tướng Chính-phủ, tức ông Phan Văn Khải. Tên của Công-ty Vạn Thiện và ông Cương còn được nhắc đến trong thư ngày 26-8 năm nay của kiến-trúc-sư phó-tiến-sĩ Hoàng Phúc Thắng mà chúng tôi đã trình bầy trong bài thứ 4 trong loạt bài về ỘTham-nhũng, một nhức nhối không nguôi.Ợ Hôm nay, chúng tôi xin trình bầy đích-xác hơn về ông Lê Tấn Cương, giám-đốc công-ty trách-nhiệm hữu hạn Vạn Thiện, Ộchủ đầu tưỢ của dự-án ỘThuỷ Cung Thăng Long.Ợ Bài viết do Tâm Việt sẽ được trình bầy qua giọng của Nguyễn An và Thanh Trúc. VOICE 1: Sở dĩ công-ty mà ông Lê Tấn Cương làm giám-đốc có tên là Vạn Thiện là vì người đứng đằng sau công-ty ấy, người đẻ ra công-ty ấy là ông Trịnh Vạn Thiện. Đoạn này, chúng tôi xin đọc nguyên-văn bài của ông Trần Bá như sau: ỘTrịnh Vạn Thiện là ai? ỘÔng Trịnh Tam Tỉnh, bố đẻ của Trịnh Vạn Thiện, là bạn chiến đấu của Lê Đức Thọ [và] Võ Chí Công, [ông đã] từng giữ chức Vụ trưởng Vụ Xây dựng cơ bản Bộ Điện than (sau này chuyển sang cùng chức vụ tại Bộ Năng lượng). Nhờ địa vị và quen biết, ông đã gây dựng được cơ đồ cho các con. ỘCon cả của ông Tỉnh là Trịnh Đông A, có thời là Giám đốc nhà máy bán dẫn quân đội Z. 181, về sau ngoi lên làm Tổng cục phó Tổng cục điện tử. Khi còn ở Z. 181, Đông A và [một] đại tá [tên] Thọ kết hợp với một vài Việt kiều Ổyêu nướcỖ (gọi cho đúng là Việt kiều yêu nướcẦ lèo) kiếm chác được khá tiền trong vụ mua máy móc của Pháp trang bị cho nhà máy. Đông A và Thọ ăn đút, nhắm mắt ký bừa hợp đồng mua cả đống máy cũ (lẫn mới) mang về, bất chấp hiệu quả kinh tế.Ợ Tới đây, bài của ông Trần Bá nhắc đến vụ Trịnh Đông A, khoảng 1985-86, đã có giấy bãi nhiệm khỏi chức ỘPhó tổng cục trưởng Tổng cục điện tửỢ nhưng chỉ hai hôm sau, chính Tố Hữu, lúc bấy giờ là phó-Thủ-tướng và là người ký giấy bãi nhiệm kia, đã phải thu hồi tờ quyết-định do chính tay mình ký, làm cho Trịnh Đông A Ộđội mồ sống lại,Ợ chứng tỏ cái ỘgốcỢ cao và chắc đến thế nào của gia-đình họ Trịnh này. VOICE 2: ỘTrịnh Vạn Thiện là em cùng cha khác mẹ với Đông A,Ợ bài của ông Trần Bá tiết-lộ. ỘThiện [là] con trưởng của bà vợ hai ông Tỉnh. Trong những năm 1985-1989 khi làm nghiên cứu sinh ở Ba-lan về lập trình máy tính, Thiện học thì ít mà buôn bán đánh quả thì nhiều.Ợ Vẫn theo cùng tài-liệu, Thiện móc nối với bọn đầu cơ Ba-lan Ộthu gom thuốc tây đã hết hạn sử dụng ([thường gọi là] quá đát) đánh về Việt Nam kiếm khá nhiều tiền.Ợ Sau đó, năm 92, Thiện lại được cử đi công-tác ở Nga. Ở đây, Thiện móc nối với Thái Công Thanh, tham-tán lãnh-sự tại Moscow, chuyển xe máy về nước kiếm lời. Hết mối xe, Thiện quay sang Ộđánh phụ tùng ô tô từ Nga về Việt Nam.Ợ Tuy làm ăn khấm khá, song có lẽ do tiêu pha bừa bãiỞtrong đó một phần không nhỏ đi vào đút lótỞThiện khi về đến Việt Nam chỉ còn Ộkhông quá 400 triệu đồng.Ợ VOICE 1: Nhưng trong thời-gian ở Nga, Thiện có làm quen được với Lê Tấn Cương, một Ộsoái véỢ tại Moscow. Gọi là Ộsoái véỢ vì chữ ỘsoáiỢ là viết tắt cho chữ Ộthống soái, nguyên soái,Ợ người chiếm lãnh một vùng làm ăn lậu, và chữ ỘsoáiỢ cũng gần phát âm của chữ ỘxoáyỢ nghĩa là xoay sở một cách linh-động, nhiều khi bất hợp pháp để ỘxoáyỢ cho bằng được. Dựa vào tỷ-suất rất chênh lệch giữa đồng rúp của Nga và đồng đô-la, Lê Tấn Cương đã bán được vé Aeroflot cho các đồng-hương cần đi về Việt Nam, phải trả bằng đô-la nhưng Cương và các đồng-nghiệp người Nga lại thanh-toán cho hãng máy bay bằng tiền rúp rồi chia chác phần lời. ỘCông việc làm ăn trôi chảy [được] mấy năm,Ợ tài-liệu của ông Trần Bá viết, Ộkhiến Cương từ một thằng chạy vé bình thường trở thành một người giàu có trông thấy. Cương đem cả một lũ em gái, em rể sang Moscow để làm chân rết bán vé tại số nhà 5 phố Đmitria Ulianova ([mà] bà con ở Moscow gọi tắt là Đôm 5 cũ). ỘĐi đêm lắm có ngày gặp ma, giữa năm 1994 vụ việc bị đổ bể, Cương phải tháo chạy về Việt-nam, lờ luôn khoản tiền Ổtrả chậmỖ nợ Aeroflot lên tới 400.000 đô-la.Ợ VOICE 2: Nhưng ở Việt-nam thì Lê Tấn Cương có tiếng là giàu nứt đố đổ vách, vì Cương cũng biết chi. Khi còn làm ăn khấm khá ở Nga, Cương trả tiền cho các ca-sĩ nổi tiếng từ Việt Nam sang, người thì 3 nghìn đô-la cộng thêm cả một căn hộ để ỘmờiỢ làm vợ, người thì hứa hẹn để ly-dị chồng, tất cả đều có tên tuổi và đồng-bào ở Moscow cũng biết cả. Tục-ngữ ta có câu ỘĐi xa về nhà nói phét.Ợ Tục-ngữ Việt-nam cũng lại có câu: ỘTiếng lành đồn xa, tiếng dữ đồn xa.Ợ Nhưng ở đây, có lẽ tiếng lành đồn xa trước, vì người ta chưa kịp biết những trò ma-giáo của Cương, nhất là khi mới về Việt-nam Lê Tấn Cương cũng còn có tiền và Ộchơi xịn,Ợ tung tiền ra như nước. Thêm vào đó, cả Cương lẫn Thiện đều xi xa xi xô được mấy thứ tiếng như tiếng Nga và tiếng Ba-lan. Thành thử hai người gặp lại nhau là như cặp bài trùng. Trịnh Vạn Thiện tuy đã cháy túi nhưng quen biết thì thuộc toàn những cỡ gộc, mở được rất nhiều cửa còn Lê Tấn Cương thì tuy sa sút nhưng vẫn còn ít tiền để Ộthả con săn sắt, bắt con cá sộp.Ợ Do đó nên mới có sự sắp xếp: công-ty thì Vạn Thiện, người chỉ có nước bọt và các gốc gác trong Đảng, trong Nhà nước, còn người đứng làm bình-phong thì là ông giám-đốc Lê Tấn Cương, người phải đi xin xỏ, chạy chọt, người ký các giấy tờ, nếu sự vụ đổ bể thì người đi lãnh án cũng sẽ là Lê Tấn Cương. VOICE 1: Tại sao Lê Tấn Cương lại dám làm những chuyện liều lĩnh như chấp nhận làm con Ộtốt thíỢ như vậy? Hỏi tức là đã phần nào trả lời vì như ta xét lại tư-cách của Lê Tấn Cương thì anh ta đã mất hết, đâu còn gì nên liều một ván, biết đâu lại không ăn to. Chắc sự tính toán của Lê Tấn Cương cũng không ngoài cái lợi híp mắt, cái lợi quá hấp dẫn ngay trước mắt! Ta hãy nghe kiến-trúc-sư Trần Thanh Vân kể: ỘVí dụ ngân hàng nhà nước bảo lãnh cho [công ty] Vạn Thiện vay 20 triệu [đô-la] USA của Công ty Asia Holding Limited [thì] Lê Tấn Cương có quyền sử dụng vài triệu USA mua một chiếc máy bay lượn Hồ Tây đi chơi, còn Tổng Giám đốc Ngân hàng [nhà nước kia] sẽ đi tù vì bảo lãnh cho một tư nhân không có thế chấp và tín chấp đúng theo pháp luật hiện hành.Ợ Song đó mới chỉ là giả-thuyết dù như mấy quan-chức ở Hà-nội mà đầu mưu là ông Đinh Hạnh cũng đã dành bao nhiêu dễ dãi cho Công-ty Vạn Thiện và ông Lê Tấn Cương, kể cả việc giới-thiệu ân cần với các nguồn vốn thành thử ví-dụ của ông Trần Thanh Vân cũng không xa sự thực-hiện bao nhiêu. Còn như kiến-trúc-sư phó-tiến-sĩ Hoàng Phúc Thắng thì ông không chỉ đưa ra ví-dụ. Ông đưa ra sự-kiện có thật: ỘTổng số vốn do Công ty Vạn Thiện tự khai (chỉ là tài sản, không có tiền)Ầ cộng lại là 4,2 tỷ đồngẦ [thế nhưng] thực tế, từ tháng 6/1998, hàng trăm mét vuông đất đã bị ông Lê Tấn Cương ký bán lấy tiền với giá chênh lệch hơn 200 lần so với giá mà ông bỏ ra Ổđền bùỖ cho dân. Giá đền bù [cho dân là] từ 7600 tới 19.000 đồng một mét vuông [song] giá bán [lại] từ 2.750.000 tới 3 triệu rưởi đồng một mét vuông! Và toàn bộ số tiền chênh lệch này đã ỔđượcỖ cho vào túi ông Cương và những kẻ liên quan nào đó.Ợ Sự-kiện kinh khủng tới mức ông Hoàng Phúc Thắng phải viết cho vạch vòi: ỘVì lợi nhuận lên tới 200 lầnỞcòn cao hơn nhiều lần so với lợi nhuận buôn bán ma tuý hoặc heroin và tổng số có thể lên đến hàng trăm tỷ đồng thì hẳn ông Cương khó có thể chỉ hưởng một mình. Chính sự thật cay đắng và nghiệt ngã này đã chứng minh được rất nhiều điều và đã làm choáng váng, đảo lộn tất cả.Ợ