Xe hơi điện VF8 của VinFast- kỳ vọng và thực tế ở thị trường Hoa Kỳ

Tháng 12/2022, Công ty VinFast của tỷ phú Phạm Nhật Vượng xuất khẩu 999 xe hơi điện VinFast VF8 sang Mỹ với mục tiêu chiếm lĩnh thị trường xe hơi điện lớn nhất thế giới, nơi có sự cạnh tranh quyết liệt giữa hàng chục hãng sản xuất xe toàn cầu đang tập trung vào thị phần xe điện.

Khác với các bình luận mỹ miều, những lời khen có cánh từ những người chuyên trải nghiệm, đánh giá xe (car reviewer) ở Việt Nam, xe hơi điện của tập đoàn VinGroup đã vướng các nhận xét trái chiều từ nhiều nhà báo hay chuyên gia đánh giá xe người Mỹ.

Thậm chí, một YouTuber người Mỹ có trên 100.000 người theo dõi mới đây sau khi trải nghiệm chiếc VF8 ở Las Vegas đã phải thốt lên: "Tôi ước mình đã không lái nó!"

VF8 có đáp ứng yêu cầu của thị trường Hoa Kỳ?

Facebooker Thuần Ngô, một luật sư ở Việt Nam và hiện đang định cư tại Mỹ, cho biết độ an toàn của xe hơi là yêu cầu trước hết của khách hàng ở thị trường khó tính này.

“Người Việt Nam xem cái xe (hơi) là một tài sản, thể hiện đẳng cấp. Đối với người Mỹ, xe chỉ là phương tiện và điều quan trọng là an toàn đối với mạng sống của mình.”

Ủng hộ việc Việt Nam có một thương hiệu xe hơi và cũng có ý định tìm hiểu VF8 để mua trong tương lai nếu thấy hợp lý, ông đến một showroom của VinFast Citadel ở California mới được khai trương hồi tháng 7 năm ngoái.

Ông cho Đài Á Châu Tự Do (RFA) biết ông đề nghị cơ sở này cho phép ông được lái thử trên đường ở địa phương nhưng bị từ chối. Nhân viên ở đây nói ông chỉ có thể thử xe trong khu vực hạn chế của showroom và tìm hiểu các thông số trên xe và theo tài liệu mà showroom cung cấp.

“Showroom của VinFast là nó cho ta thấy xe có đồ chơi như của Tesla. Cái đó không cần, cái người ta cần, sự quan tâm là sự an toàn.”

Vì chỉ được thử nghiệm ở khu vực bãi xe với tốc độ thấp, nên ông không biết tình trạng xe thế nào nếu chạy ở tốc độ cao hơn hay ở cao tốc.

Là người từng sống và lái xe ở Việt Nam nhiều năm, ông Thuần Ngô nói rằng hạ tầng giao thông ở hai nước khác xa nhau.

Ở Hoa Kỳ, ô tô có thể đi trong khu vực thành thị với vận tốc 50-80 km/giờ và 120-150 km trên cao tốc, trong khi ở Việt Nam xe thường chạy với vận tốc thấp và ít có đường cao tốc.

Thạc sỹ công nghệ thông tin Mai Vũ Phạm đang sinh sống tại Mỹ, nói rằng bà không có ý định sử dụng VF8 và các sản phẩm khác của VinGroup vì sự liên quan của tập đoàn này với Nhà nước Việt Nam cũng như hành xử của chính doanh nghiệp khi khách hàng phàn nàn về sản phẩm trong nhiều năm qua.

Dẫn trường hợp của YouTuber Trần Văn Hoàng, chủ kênh YouTube GoGo TV bị đưa ra cơ quan công an vì than phiền khi chiếc xe VinFast Lux A 2.0 của chính ông mua không lâu bị lỗi, bà Mai Vũ Phạm khẳng định với RFA:

“Bởi thế, đối với tôi, vấn đề không phải là xe điện VinFast, hoặc bất kỳ một sản phẩm nào của VinGroup, nhưng là niềm tin. Với tư cách là người tiêu dùng, sự tin tưởng của tôi đối với VinFast nói riêng, và VinGroup nói chung, là con số không.

Chừng nào VinGroup chưa gây dựng được niềm tin, ít nhất bằng cách hoạt động độc lập với nhà cầm quyền cộng sản và xây dựng thương hiệu bằng chất lượng và uy tín, việc mua sản phẩm của VinFast là không bao giờ xảy ra.”

Giá chào bán VF8 là quá cao!

Sau ồn ào sơn logo, tên công ty lên thân con tàu khổng lồ chuyên dụng chở ô tô, chiếc tàu Silver Queen cập bến California vào giữa tháng 12/2022, theo trang web của công ty dành cho thị trường Hoa Kỳ (vinfastauto.us), xe VF8 năm chỗ ngồi đang được chào bán tại đây với giá từ 59.000 USD chưa bao gồm các khoản thuế.

Tuy nhiên, giá sẽ giảm xuống còn 42.200 USD nếu thuê pin, chi phí thuê pin hàng tháng ước tính 169 USD.

Đây là các xe thuộc phiên bản “đô thị” (City Edition) chỉ có tầm hoạt động 180 dặm/lần sạc điện. Phiên bản này là thấp nhất trong các dòng VF8 và chưa từng được công bố trước đây.

Ông Thuần Ngô cho rằng giá xe VF8 mà VinFast niêm yết tại Mỹ là không thực tế và không cạnh tranh. Điều này xuất phát từ tư duy của công ty dành cho thị trường Việt Nam nhưng lại đi áp dụng vào thị trường Hoa Kỳ.

Xe VinFast ở trong nước có thể cạnh tranh được với xe hơi nhập khẩu về giá, vì chính sách thuế làm cho giá xe ngoại nhập cao hơn giá nhập khẩu hơn ba lần. Tuy nhiên, lợi thế giá cả này không còn ở thị trường Hoa Kỳ.

Thị trường với hơn 300 triệu dân có sự cạnh tranh khốc liệt giữa các hãng xe cung cấp xe điện. Một số mẫu xe điện cỡ bình dân đang có doanh số bán hàng tốt tại đây như Hyundai Ioniq 5 phiên bản 2023 với tầm hoạt động 220 dặm, giá khởi điểm chỉ hơn 40.000 USD; Mustang Mach-E, ngựa chiến của Ford đang thành công trên thị trường có thể chạy 224 dặm với giá nhỉnh hơn 45.000 USD.  

Ngày 13/1/2023, hãng xe điện dẫn đầu Mỹ - Tesla tuyên bố giảm 20% giá bán xe Model Y chạy được 330 dặm, xuống còn gần 53.000 USD hay Model 3 bản sedan giảm 14% xuống còn gần 54.000 USD.

Kỳ vọng của VinFast ở Hoa Kỳ

Ông Thuần Ngô cho rằng mục tiêu của VinFast là chào bán chứng khoán lần đầu tiên ra công chúng (IPO) ở thị trường chứng khoán Mỹ nhằm thu hút đầu tư và tìm cách tăng giá cổ phiếu của Vingroup ở thị trường trong nước cũng như bán số hàng bất động sản tồn kho.

Ông đồng ý với đánh giá của chuyên gia người Mỹ - Kyle Conner về VF8 và cho rằng VinFast khó có cơ hội thành công ở đây.

“Ở nước Mỹ, tôi nói thẳng luôn là nó (VinFast- PV) thua ngay từ đầu vì đánh giá sai thị trường Mỹ.

Cách tiếp cận quá nhanh, quá chủ quan, coi thường người Mỹ, và thực tế tại nước Mỹ, xe VinFast chưa đủ tiêu chuẩn.”

Ông Phan Văn Phong ở Virginia, một người từng có nhiều năm là thợ cơ khí ở Cộng hoà Dân chủ Đức vào những năm 1980, cho RFA biết ông sẽ rất vui mừng nếu Việt Nam xuất khẩu được một sản phẩm tốt ra thị trường thế giới. Tuy nhiên, điều này rất khó trong nền kinh tế thị trường gắn đuôi “xã hội chủ nghĩa.”

Khi được hỏi về tương lai của xe điện VinFast ở thị trường Hoa Kỳ, ông nói:

“Nói thẳng luôn tôi không có kỳ vọng gì. Không có nền tảng gì thì làm sao có sản phẩm tốt được. Công nghệ luyện kim không có, công nghệ điện tử hoàn toàn không có thì làm sao có sản phẩm (xe hơi- PV) tốt được.”

“Ông đi tắt đón đầu, mua các thành phần của xe mang về lắp ráp để bán thì sao có thể được, chỉ có thất bại thôi, chắc chắn thế.”

Ký giả Lê Trung Khoa, chủ bút trang Thoibao.de ở Đức, cho RFA biết VinFast có trưng bày xe VF8 trong sảnh của một siêu thị ở Frankfurt am Main, cách thủ đô Berlin 700 km. Tuy nhiên, mọi người chỉ có thể xem bên ngoài xe mà không được mở cửa xe để xem hay ngồi vào trong.

Ông nói với RFA qua tin nhắn như sau:

“Để chạy ra đường ở Đức, xe cần giấy phép đăng kiểm. Có lẽ VinFast chưa có loại giấy tờ này nên không có xe để chạy thử.

Một số người đặt trước 150 euro để mua xe VF8, và VinFast có hứa cuối năm 2022 giao xe. Tuy nhiên, tới giờ vẫn chưa nhận được xe.

Chắc VinFast quảng cáo nhằm mục đích IPO bên Mỹ thôi.”

Mới đây, ông Kyle Conner - chuyên gia trải nghiệm và đánh giá xe của kênh Youtube Out of Spec Reviews sau khi được trải nghiệm trực tiếp đã cho điểm 3/10 đối với VF8.

Theo ông này, điểm sáng duy nhất của xe chỉ là cái chốt cửa, động cơ yếu so với thông số 400 mã lực mà hãng quảng cáo, hay xe chỉ đáng giá từ 30.000 - 40.000 USD.

Phóng viên gửi email đến đại diện của VinFast theo địa chỉ info.us@vinfastauto.com từ hôm 11/1 để đề nghị họ bình luận về các thông tin trái chiều, tuy nhiên đến nay chúng tôi chỉ nhận được bức thư gửi đính kèm cho một người tên Henry, cho biết đã chuyển yêu cầu phỏng vấn của RFA về video trên YouTube.